لنزهای داخل چشمی، گونه‌ای عدسی است که در داخل چشم انسان به طور دائمی کاشته می‌شود تا بیماری‌هایی نظیر آب‌مروارید، نزدیک‌بینی یا دوربینی های شدید را اصلاح کند.
Pseudophakic IOL
رایج‌ترین نوع لنز داخل چشمی آن‌هایی هستند که به جای عدسی طبیعی چشم که به نوعی دچار اختلال است، قرار داده می‌شوند. در اصطلاح پزشکی به این نوع لنزها “سودوفاکیک”pseudophakic IOL” گفته می‌شود. عموماً این گونه لنزها در جریان عمل آب مروارید و پس از آنکه عدسی تار شده (به اصطلاح کاتاراکت) برداشته شد، به جای لنز طبیعی چشم بیمار قرار داده می‌شوند.در واقع جراحی کاشت لنز داخل چشمی پس از برداشتن کاتاراکت، یکی از شایع‌ترین اعمال جراحی چشم به حساب می‌آید. بهره گیری از مواد انعطاف‌پذیر، این امکان را می‌دهد که جراح با یک برش بسیار کوچک، لنز را داخل چشم قرار دهد و این باعث می‌شود دیگر نیازی به بخیه زدن نباشد.
phakic IOL (PIOL)
نوع دیگر لنز داخلی در اصطلاح “فاکیک”phakic IOL یا PIOL گفته می‌شود. این گونه لنزها روی عدسی طبیعی چشم قرار داده می‌شوند و برای درمان عیوب انکساری چشم نظیر نزدیک بینی و دور بینی های شدید مناسب هستند. این گونه لنزهای داخل چشمی عموماً از جنس پلاستیک هستند و دو گیره به اصطلاح چسبنده دارند که در اتاقک چشم به راحتی لنز را نگهداری می‌کنند.لنزهای داخل چشمی برای افرادی که در حالت بالایی از عیوب انکساری داشته ( شماره های بالای چشمی) و یا قرنیه بسیار نازکی دارند و با روش PRK و لیزیک و … قابل اصلاح نمی باشند کاربرد دارد. در شماره های بالای عیوب انکساری به خاطر خطر نازک شدگی قرنیه بعد از لیزر احتمال رفع عیوب انکساری با روشهای لیزری وجود ندارد. در این موارد از روش های جایگزین دیگر کاشت لنزهای داخل چشمی(آرتیزان ، آرتیفلکس ، ICL و …) استفاده می شود.
آفاکیا یا نبود عدسی وضعیتی است که در آن عدسی چشم وجود نداشته باشد. این وضعیت ممکن است بر اثر خارج کردن عدسی به دنبال جراحی، آسیب منجر به پارگی عدسی، افتادن عدسی در زجاجیه یا در ناهنجاری‌های مادرزادی ایجاد گردد.آفاکیا منجر به کاهش قدرت تطابق، دوربینی و افتادگی اتاقک پیشین می‌شود. از عوارض این وضعیت می‌توان به جداشدگی زجاجیه یا شبکیه و آب سیاه اشاره کرد.
جراحی لنز داخل چشمی، همچون دیگر جراحی‌ها، ممکن است با خطراتی همراه باشد که از آن جمله می‌توان به عفونت چشم و در نتیجه تخلیه چشم، شل شدن لنز، چرخیدن و جابه‌جایی لنز، تورم چشم، دیدن حاله دور منابع نور در شب و … اشاره کرد. با وجود آنکه لنزهای داخل چشمی برای برخی بیماران جایگزین عینک می‌شوند، اما بسیاری از بیماران برای انجام برخی کارها همچون خواندن، پس از عمل لنز داخل چشمی باز هم به عینک نیاز خواهند داشت.
انواع لنز داخل چشمی و انتخاب مناسب آن برای جراحی آب مروارید (کاتاراکت)
-
لنز های مونوفوکال یا تک کانونی
این نوع لنز نیاز فرد در استفاده از عینک برای دید دور را کاهش داده و یا از بین می برد ولی برای مطالعه نیازمند به عینک می باشد.
-
لنز های مولتی فوکال یا چند کانونی
نیاز به عینک درافرادی که از این لنز استفاده می کنند برای دید دور و نزدیک کاهش یافته و یا از بین می رود.
-
لنز های داخل چشمی توریک برای آستیگماتیسم
آستیگماتیسم دید دور یا نزدیک را کم یا تار می سازد ؛ با وجود آستیگماتیسم قرنیه گرد و منظم نیست و مثل یک تخم مرغ دو شعاع انحنای متفاوت دارد.
در جراحی آب مروارید این افراد با انتخاب نوع لنز توریک علاوه بر مشکل دوربینی و نزدیک بینی؛ آستیگماتیسم نیز در اکثر موارد اصلاح می شودو بیمار بعد از عمل جراحی برای دید دور معمولا نیازی به استفاده از عینک نخواهد داشت .